Alerji bir aşırı duyarlılık reaksiyonudur. Dışarıdan gelen yabancı maddelere karşı cildimiz çeşitli şekillerde tepki gösterir. Çoğu kaşıntılı olmak üzere irili ufaklı kabartılar, ya da sulantılı yaralar, burun ve boğazda oluşursa yutkunma ve soluk alma zorlukları şeklinde kendini gösterir. Tedavisi içten ve dıştan kullanılan antialerjik ilaçlarla yapılabilir. Ancak tekrarlayıcıdır. Kesin tedavi için çeşitli testlerle nedenini bulup ortadan kaldırmak gereklidir.

Egzama

Alerjik bir hastalıktır. Cilde temas eden, solunan veya ağızdan alınan (yiyecek, ilaç vs.) alerjenlere karşı oluşur. En sık görülenleri saçlı deri, eller ayaklar başta olmak üzere tüm vücutta görülebilen akut dönemde sulantılı, kronikleştikçe kuru lezyonlar şeklinde beliren egzama türleridir. Deterjanlar, kimyasal maddelerle temas, stres ve ilaçlar tetikleyici faktörlerdir. Tedavisinde kortizonlu kremler, antialerjikler, ileri vakalarda sistemik kortizon kullanılır.

Egzama, derinin yangısı sonucu ortaya çıkan bir cilt sorunudur. Birçok egzama türü içinde en yaygın olanı atopik dermatittir. “Dermatit” sözcüğü derinin yangısı anlamına gelirken, “atopik” sözcüğü çoğunlukla kalıtımsal özellik taşıyan alerji eğilimini ifade eder. Atopik dermatitin kendisine bir alerjinin neden olmamasına rağmen, egzama hastaları başka alerjik durumların (astım veya saman nezlesi gibi) ortaya çıkması bakımından daha yüksek bir riske sahiptir.

Genelde egzama, derinin kaşıntılı, kızarmış, kuru hatta çatlak bir hale gelmesine neden olur. Egzama vücudun her yerinde ortaya çıkabilir. Egzama birçok insan için kronik bir sorundur.

Egzamanın sebepleri nelerdir?

Egzama aşağıdaki faktörlerin bir kombinasyonu sonucunda ortaya çıkar:

· Genetik

· Bağışıklık sisteminin normal dışı fonksiyonu

· Çevre

· Cildin daha hassas olmasına neden olabilen etkiler

Ayrıca;

· Egzama bulaşıcı değildir. Siz veya çocuklarınız, egzama taşıyan biriyle temas sonucu egzamaya yakalanmazsınız.

· Egzamaya aile içinde çok rastlanır. Bu, egzamanın oluşumundaki genetik etkileri ifade eder.

· Çevrenin etkilidir.

· Daha fazla kirliliğe sahip kentsel alanlarda yaşayanlarda daha sık rastlanır.

· Daha soğuk iklimlerde yaşayan çocuklar egzamaya daha yatkındırlar.

Egzama alerjik bir reaksiyon değildir. Yine de, egzama hastası çocukların büyük bir kısmında besin alerjisi de vardır. Bu; egzama taşıyan çocuklarda, süt ürünleri, yumurta, kabuklu yemişler gibi belirli yiyeceklerin ve yaygın besin alerjisini tetikleyen yiyeceklerin, egzamaya neden olduğu veya egzamayı arttırdığı anlamına gelmez. Çocuğunuzun diyetinden belirli besinleri çıkarmadan önce, bunun, çocuğunuzun besin ihtiyaçlarını olumsuz olarak etkilemeyeceğinden emin olmak için doktorunuza sormalısınız.

Egzamada Tetikleyicilerin Rolü

Bir tetikleyici egzamaya neden olan faktör değildir. Ancak egzamanın alevlenmesine veya alevlenmişse daha da artmasına neden olabilir.

En yaygın tetikleyiciler cildi tahriş eden maddelerdir. Örneğin, ciltle temas eden yün veya insan yapımı iplikler, egzama taşıyan birçok insanda egzamanın alevlenmesini tetikleyebilir.

Cildi tahriş edebilen diğer maddelere örnekler şunlardır:

· Sabunlar ve temizleyiciler

· Parfüm

· Makyaj

· Toz ve kum

· Klor

· Çözücüler

· Çevredeki cildi tahriş edici maddeler

· Sigara dumanı

Egzamanın alevlenmesi, bağışıklık sistemini etkileyen belirli durumlar tarafından da tetiklenebilir. Örneğin, bu alevlenmeyi tetikleyen veya artıran faktörler şunlardır:

· Soğuk veya grip

· Bakteriyel enfeksiyon

· Küf, polen veya evcil hayvan tüyü gibi maddelere karşı oluşan alerjik reaksiyonlar

· Aynı zamanda stres de potansiyel bir tetikleyici olarak tanımlanmıştır.

Cildin kurumasına veya bir şekilde daha hassas hale gelmesine neden olan aktiviteler ve çevresel şartlar da egzamada alevlenmeleri tetikleyebilir. Bazı örnekler şöyledir:

· Uzun süre suyla temas etme

· Çok sıcak veya çok soğuk

· Terlemek ve sonra bu terin soğuması

· Çok sıcak suyla veya çok uzun süreli duş almak

· Banyodan sonra cilt yağı kullanmamak

· Kış mevsimindeki düşük nem oranı

· Yıl boyunca kurak olan iklimlerde yaşamak

Egzamanın belirtileri nelerdir?

Neredeyse her zaman, egzamada bir döküntü oluşmadan önce kaşıntılar meydana gelir. Egzama genelde kendisini şöyle gösterir:

· Kronik olarak kaşınan bölgeler, çoğunlukla ellerde, boyunda, yüzde ve bacaklarda kuru ve sert cilt. Çocuklarda, dizlerin ve avuç içlerinin iç kat yerlerinde de görülür.

· Eğer kaşınacak olursa, ciltte kuru bölgeler ve kabuklu yara bölgeleri oluşabilir.

Egzama nasıl tedavi edilir?

Egzamayı kontrol altında tutmada en önemli nokta cilde özen göstermektir. Hafif egzaması olan insanlar, ciltlerine bakma alışkanlıklarını düzeltirse ve yaşam stillerini biraz değiştirirlerse kontrol altına alabilirler. Daha ciddi egzaması olan insanların belirtileri kontrol altında tutmak için ilaç tedavisi görmeleri gerekir. Bu ilaçlar:

Hidrokortizon krem: Reçetesiz satılan hidrokortizon kremler, hafif egzamalar için faydalı olabilir. Daha ciddi egzamalarda, reçeteli olarak satılan steroit kremler gerekli olabilir.

Antihistaminler: Ağız yoluyla alınan antihistaminler reçetesiz olarak satılır ve belirtilerin giderilmesine yardımcı olabilir. Bu ilaçların bazıları uykuya neden olduğu için, geceleri kaşıntı nedenli uykusuzluk söz konusu olduğunda faydalı olabilir.

Kortikosteroitler: Diğer tedavi yöntemleri başarısız olursa kortikosteroit tedavisi önerilir. Bu steroitleri kullanırken verilen talimatlara uyulması gerekir.

Işın terapisi: Ultraviyole ışınlı terapiler uygulanabilir.

İmmün baskılayıcılar: Bağışıklık sistemini baskılayan ilaçlar da bir tedavi seçeneği olabilir. Diğer tedaviler başarısız olduğunda siklospori, azatiyoprinveya metotreksat gibi ilaçlar verilebilir.

İmmün düzenleyiciler: Bu yeni bir ilaçlı krem türüdür, inflamasyonu kontrol ederek ve bağışıklık sistemi tepkilerini baskılayarak egzamayı tedavi eder.

Egzama nasıl önlenir?

· Ilık (sıcak olmayan) duşlar yaparak cildin kurumasını engelleyin.

· Yumuşak bir sabun kullanın.

· Nemlendiriciler sürün.

· Cildi tahriş edici losyonları tercih etmeyin.

· Sıkı, sert ve kaşındırıcı giysiler giymeyin.

· Döküntüleri kaşımayın.

· Egzamalı bölgeyi bir giysiyle kapatarak kaşımayı önlemeye çalışın.

· Terleme egzamalı bölgelerde tahrişe yol açar. Egzamanın arttığı dönemlerde az egzersiz yapın.

· Eğer alerjiye neden olan madde ortadan kaldırılamıyorsa, bağışıklık sisteminin verdiği alerjik tepkiyi azaltmak gereklidir.

· Reçetesiz satılan steroit bir krem (hidrokortizon) ve kaşıntı önleyici bir losyon kullanılmalıdır. Bu kremler olabildiğince sık uygulanmalıdır.

· Egzamalı bölgeyi hipoalerjik bir sabunla her gün yıkayın ve yıkadıktan sonra nemlendirici uygulayın.

· Stresten kaçının.

· Doğru beslenmek, hafif aktivite ve düzgün uyku uyumak sağlıklı olmanızı sağlayacak ve egzamanın alevlenmelerini önleyecektir.